world-service-rss

BBC Kyrgyz

Азербайжандын кыйраган учагы: казак бийлиги алдын ала отчетун жарыялады

2025-ж., 5-февраль, шаршемби 12:30:47

Актау шаарындагы авиакырсыктын жагдайлары боюнча алдын ала отчет жарыяланды. 2024-жылы 25-декабрда Azerbaijan Airlines компаниясынын лайнери Актау шаарынын аэропортуна жакын жерде кыйраган. Кырсыктын кесепетинен борттогу 62 жүргүнчү менен экипаждын беш мүчөсүнөн 29 адам гана аман калган.

Трамп: Газаны ээлеп алып, аны Жакынкы Чыгыштагы гүлдөгөн аймак кылууга даярбыз

2025-ж., 5-февраль, шаршемби 04:19:03

АКШнын президенти Дональд Трамп Израилдин премьер-министри Биньямин Нетаньяху менен Вашингтондо биргелешкен маалымат жыйынын өткөрүп, АКШ Газа тилкесин ээлеп алууга жана ал жерде экономикалык өнүгүү үчүн мүмкүнчүлүктөрдү түзүүгө даяр экенин айтты.

Трамп: Мексика жана Канаданын импортуна тарифтер убактылуу токтотулду

2025-ж., 4-февраль, шейшемби 15:51:51

АКШнын президенти Дональд Трамп мексикалык товарларга бажы тарифтерин киргизүүнү бир айга токтотконун жарыялады. Ал мындай чечимди Мексиканын бийлиги менен сүйлөшкөндөн кийин кабыл алды. Мексика Америка менен болгон чек ара тилкелеринде көзөмөлдү күчөтүп, маңзат бизнесине каршы күрөшүү үчүн 10 миң аскер жөнөткөнгө макул болгон. Ушундай эле сүйлөшүү тууралуу Канаданын өкмөт башчысы Жастин Трюдо дагы билдирди.

Ракка каршы өнөктүк: онкологиянын алдын алуу жана шишикке каршы күрөш

2025-ж., 4-февраль, шейшемби 04:42:36

4-февраль – ракка каршы күрөшүүнүн бүткүл дүйнөлүк күнү. Кыргызстанда көкүрөк жана жатын моюнчасынын рагына каршы акысыз медициналык текшерүү башталып, ал үй-бүлөлүк медициналык борборлордо жүрүп жатат. Адистердин айтымында, рак илдети жылына өлкөдө алты миңден ашуун кишиден аныкталат. Би-Би-Си Улуттук онкология борборунун директорунун орун басары Амангелди Жумабаев менен маектешип, алгач рак оорусу боюнча Кыргызстандагы абалды сурады.

Шыкмаматов: Мишустиндин опузалоо дегени – одоно түрдө аша чапкандык

2025-ж., 3-февраль, дүйшөмбү 11:50:19

Мамлекеттик Салык кызматынын төрагасы Алмамбет Шыкмаматов Орусиянын премьер-министри Михаил Мишустиндин Кыргызстанда орусиялык компанияларга кысым көрсөтүп жатканы жөнүндө дооматына жооп кайтарды. Шыкмаматовдун “Акипресс” агенттигинде жарыяланган билдирүүсүндө чарбалык иштерге саясий боек берилгени, Мишустиндин “опузалоо” деген сөзү одоно болгону айтылган.

Казинолор кандай көзөмөлдөнүп жатат жана канча каражат чогулду?

2025-ж., 3-февраль, дүйшөмбү 03:42:56

Кыргызстанда казино иштетүүгө расмий уруксат берилип, оюн-зоок жайларынын иштей баштаганына эки жылдан ашты. Бул чечим экономиканы өнүктүрүү, жумуш орундарын түзүү жана туристтик агымды көбөйтүү максатын көздөй турганы айтылган. Мындай жайларга кыргыз жарандары киргизилбейт жана бул тармак салык чогултууда чоң үлүш кошот деген убадалар берилген. Бүгүнкү күндө оюн-зоок индустриясы кандай көзөмөлдөнүп жатат? Чындап эле миллиардаган сом салык бюджетке түшүп жатабы же жокпу?

Сириянын жаңы бийлиги Орусиядан кенемте жана Асаддын экстрадициясын талап кылды

2025-ж., 1-февраль, ишемби 16:47:32

29-январда Орусиянын делегациясы Башар Асаддын режими кулатылгандан бери биринчи жолу Сирияга барды. Тартустагы аскер-деңиз портунун жана Хмеймим авиабазасынын келечегин талкуулоо жана алардын макамын мурдагы калыбында сактап калуу – сапардын башкы максаты болгон.

Космоско учуу: эмнеге Орусия АКШ менен Кытайдан артта калды?

2025-ж., 31-январь, жума 12:12:07

2024-жылы Орусия космоско болгону 17 ракета учурду. Бул көрсөткүч анчалык деле жаман эмес. Себеби пандемия учурунда мындан да аз ракета учурган. Бирок бул өлкөнүн космоско ракета жиберүүсү үчүнчү жыл катары менен азайып, ал эми башка “космостук өлкөлөрдүкү” ыкчам өсүүдө. Ракета учуруу боюнча АКШ Орусиядан 2016-жылы озуп чыкты. Москва Крымды аннексиялап алганы үчүн расмий Кремлге санкциялар киргизилип, анын кесепетинен эл аралык кызматташуусу кыйла начарлады.

Сарамжал жашоо: той-аштагы чыгымдарды азайтуу аракети

2025-ж., 31-январь, жума 04:25:10

Ысырапкорчулукту азайтууну көздөгөн мыйзам долбоору коомдо кызуу талкуу жаратууда. Айрымдар той-топур, атүгүл жамандыкта дагы аша чаап кеткен учурлар көп болуп жатканын айтып, мындай сунушту колдоп чыкты. Ошол эле учурда илгертен келе жаткан айрым үрп-адаттарды такыр эле жокко чыгарып салууга болбойт дегендер да бар.

Ахмед аль-Шараа Сириянын убактылуу президенти деп жарыяланды

2025-ж., 31-январь, жума 12:38:51

Сириянин азыркы лидери жана “Хайат Тахрир аш-Шам” тобунун лидери Ахмед аль-Шараа өлкөнүн өткөөл мезгилиндеги президенти болуп расмий дайындалды. Бул тууралуу Сириянын мамлекеттик медиалары кабарлашууда.

Вашингтондо кыйраган учактар: борттогулар тууралуу эмне белгилүү?

2025-ж., 30-январь, бейшемби 15:11:04

Вашингтондо кыйраган учакта 60 жүргүнчү, төрт экипаж мүчөсү болгон, тик учакта болсо үч аскер кызматкери бар эле. Bombardier CRJ700 учагында муз тебүү боюнча АКШ чемпионатынан кайтып келе жаткан спортчулар жана машыктыруучулар болгон. Дарыяга кулап түшкөн учактардан 30 кишинин сөөгүн алып чыгышты, тирүү калган бир дагы киши табыла элек.

Конгодогу согуштан улам эбола жана mpox үлгүлөрү лабораториядан тышка чыгып кетиши мүмкүн

2025-ж., 30-январь, бейшемби 03:19:51

Аймактагы жаңжалдан улам Конго Демократиялык Республикасынын чыгышында жайгашкан изилдөө лабораториясынын коопсуздугу коркунучка кептелди. Ал жерде Эбола жана mpox сыяктуу вирустардын патогендери сакталган. Бул тууралуу эл аралык гуманитардык уюмдардын кызматкерлери билдирүүдө.

Кыргызстан: АКШнын колдоосу менен ишке ашкан долбоорлор токтотулду

2025-ж., 29-январь, шаршемби 09:09:04

АКШнын Мамлекеттик катчысы Марко Рубио чет өлкөгө каржылык жардам берүүнү токтотуу жөнүндө буйрук бергени тастыкталды. Бул тууралуу расмий маалымат 26-январда Мамдепартаменттин сайтына жарыяланды. Маалыматта бул чечим АКШнын президенти Дональд Трамптын чет өлкөгө жардам берүүнү 90 күнгө токтотуу жөнүндө жарлыгынын негизинде кабыл алынганы айтылат.

Сөз эркиндиги: “ЖМК жөнүндө” мыйзамдын жаңы долбоорунда эмнелер өзгөрдү?

2025-ж., 29-январь, шаршемби 04:44:43

Журналисттерди коргоо комитети жакында эле Борбор Азиядагы сөз эркиндигинин абалы боюнча кезектеги баяндамасын жарыялады. Анда сөз эркиндигинин үлгүсү катары бааланып келген Кыргызстан авторитаризмге багыт алып бара жатат деп айтылды. Ал ортодо медиа коомчулуктун нааразылыгын жаратып келген “Жалпыга маалымдоо каражаттары жөнүндө” мыйзамдын жаңы долбоору кайрадан парламенттин кароосуна жиберилди.

ChatGPT чат-ботун артта калтырган DeepSeek тиркемесине кибер чабуул жасалды

2025-ж., 28-январь, шейшемби 11:03:01

Кытайдын DeepSeek жасалма интеллект чат-боту ChatGPT жана башка атаандаштарын артта калтырып, АКШ, Англия жана Кытайда Apple түзмөктөрүндө эң көп жүктөлгөн акысыз колдонмо болуп калды. Мунун артынан эле кибер чабуулдан улам жаңы колдонуучуларды каттоону убактылуу чектей тургандыгы айтылды.

Күйүүчү майды маркалоо: пайдасы жана талкууга түшкөн жагдайлар

2025-ж., 28-январь, шейшемби 03:36:21

Жыл жаңыргандан тартып Кыргызстанда маркасы жок бензинди жана дизелдик отунду сатууга тыюу салынды. Салык кызматы маркалоонун киргизилиши менен күйүүчү жана майлоочу майдын легалдык көлөмү өсүп, салык көп чогулду деп жатат. Ошол эле учурда Нефтетрейдерлер ассоциациясы өлкөдөгү ири делген компаниялар ансыз деле ачык-айкын иштеп келгенин айтып, маркалоону киргизүүгө зарылчылык жок болчу деген пикир билдирүүдө.

Беларуста Лукашенко кантип жетинчи жолу “жеңишке” жетти

2025-ж., 27-январь, дүйшөмбү 12:18:42

26-январда Беларуста президенттик шайлоо өттү. Александр Лукашенко катары менен жетинчи мөөнөткө шайланары күмөн жараткан жок. Анын атаандаштары техникалык, лоялдуу талапкерлер, чыныгы оппозиция түрмөдө же бозгунда. Евробиримдиктин бир нече өлкөлөрү жана АКШ бул шайлоонун жыйынтыгын тааныбай турганын билдирди. Лукашенко болсо добуш берүүнүн жыйынтыгын Батыш тааныйбы же жокпу, ага баары бир экенин айтты.

Колумбия президенти мигранттарды ташыган америкалык учактарды артка кайтарды

2025-ж., 27-январь, дүйшөмбү 05:36:15

АКШ президенти Дональд Трамп депортацияланган мигранттарды ташыган эки аскердик учакты Колумбия бийлигинин кабыл алуудан баш тартканына жооп катары бул өлкөдөн импорттолгон товарларга 25 пайыздык бажы салыгын киргизерин жарыялады.

АКШ техногиганттары 500 миллиардга тете Stargate жасалма интеллект долбоорун ишке киргизет

2025-ж., 24-январь, жума 04:34:29

АКШ презденти Дональд Трамп Stargate компаниясы түзүлгөнүн, ал жакынкы жылдары жасалма интеллект технологияларын өнүктүрүүгө 500 миллиард доллар жумшала тургандыгын билдирди.

“Керемет Банкка” салынган санкция: тобокелдиктер жана көзөмөл

2025-ж., 23-январь, бейшемби 03:02:04

Өткөн апта соңунда АКШ өкмөтү “Керемет Банкка” санкция салгандыгы тууралуу маалымат Кыргызстандын финансы секторунун тынчсыздануусун жаратты. Банк болсо эч кандай санкцияланган товарлар же шектүү операциялар менен байланышы болбогонун айтып чыкты. Айрым адистер бул чечим инвестициялык келишимдердин ишке ашырылышына коркунуч туудуруп, финансы тармагындагы туруктуулукка шек келтириши мүмкүн дешүүдө. Кыргызстандын бийлиги маселеге байланыштуу АКШнын Каржы министрлигинен расмий түшүндүрмө алууга аракет кылып жатканын кабарлады.

Дональд Трамптын жашоосу сүрөттөрдө

2024-ж., 7-ноябрь, бейшемби 12:56:51

Дональд Трамп 1946-жылы 14-июнда Нью-Йорктун Куинс районунда төрөлгөн. Үч жолу үйлөнгөн, беш баласы бар. Анын саясий карьерасы 2015-жылы башталды. Ал президенттик жарышка катышуу ниетин Трамп-Тауэрдеги пресс-конференцияда билдирген.

Кыргыз айымы Нобель жана Оскардын лауреаттарына катарлаша тизмеге кирди

2024-ж., 11-декабрь, шаршемби 10:06:53

Би-Би-Си 100 Айым долбоорун жарыялады. Долбоор жыл сайын дүйнөдөгү эң таасирдүү айымдарды тандап, алардын ишмердигин чагылдырып келет. Быйылкы тизмеге кирген айымдар да абдан кызыктуу каармандар. Нобель сыйлыгынын, Оскардын лауреаттарынан тартып, космосто эң биринчи болуп марафон чуркаган астронавт айым да бар. Айтмакчы, дал ошол айым так ушул мүнөттөрдө Жер шарынан 400 миң км аралыкта космосто учуп жүрөт.

Индия: кир аба кишилерди эле эмес, техниканы кошо кыйнап жатат

2024-ж., 28-ноябрь, бейшемби 03:35:55

Соңку он күндө Индиянын башкалаасы Делиде абанын булганышы олуттуу деңгээлге жетип, ал тургундарга катуу кедергисин тийгизип жатат. Кири абанын айынан шаарды коюу туман чулгап калды. Аба кирдеген учурдагы туман абалды ого бетер оорлотот, зыяны да күчөйт.

Украинадагы согуш кандай аяктайт? Москва, Киев, АКШнын сценарийи

2024-ж., 27-ноябрь, шаршемби 03:02:14

Орусиянын Украинага каршы согушундагы кезектеги тагдыр чече турган учур. Кошмо штаттары өз ракеталары менен Орусиянын аймагына атууга Киевге уруксат берген соң Москва жаңы баллистикалык рактасын колдонуп эле тим болбой Европага сокку ура турганын айтып коркутту. Орус армиясы Донбаста чабуулдарын күчөтүп, Курск облусунда болсо түндүккореялык аскерлердин жардамы менен жүрүшүн улантып жаткан маалы.

Тарыхчы: Репрессияланган аялдардын лагерлеринин жанында балдар көрүстөндөрү пайда болгон

2024-ж., 21-ноябрь, бейшемби 02:19:56

Сталиндик репрессиянын кесепети азыр да зыянын тийгизип жатканын окумуштуулар талдап айтып келе жатат. Адам эле эмес, адабият, маданият, илим кошо репрессияланган деп айтууга толук негиз бар. Алыс кетпей эле кыргыз адабиятынын тарыхына кайрыла турган болсок чыгаан адабиятчылар, жазуучулар кандуу саясаттын курмандыгы болгон. Ошентип ой дагы, чыгармачылык дагы репрессияланган, анын айынан адабияттагы жасалмалуулук, бурмалоо, жашырып жабуу болуп көрбөгөндөй күчөгөн.

Украинадагы согушка 1000 күн. Жаңы технологиялар согушту кантип туңгуюкка кептеди?

2024-ж., 20-ноябрь, шаршемби 10:45:30

Орусиянын Башкы штабынын ою боюнча 2022-жылдын 24-февралында таң эрте Украинага басып кирүү тез жана жеңиш менен коштолгон операция болушу керек эле. Бирок андан бери 1000 күн өтсө да Украинада жай, чаалыктырган жана кыйратуучу согуш уланып жатат.

Уран планетасында океан, ал тургай балык да болушу мүмкүн

2024-ж., 14-ноябрь, бейшемби 11:17:23

Уран - биздин күн системабыздын чет-жакасында жайгашып, муз менен капталган эң ыраактагы өзүнчө бир сырдуу, муздуу дүйнө десек болот. Ал эң муздак планеталардын бири.

Вьетнамдан Иранга чейин: Түндүк Корея кайсы согуштарда кантип жардам берген?

2024-ж., 30-октябрь, шаршемби 03:10:15

Орусия Түндүк Корея менен “баарын камтыган стратегиялык өнөктөштүк” жөнүндөгү келишимин ратификациялады. Бул келишимде эгерде эки мамлекеттин бирине кол салуу боло турган болсо, бири-бирине аскердик жардам көрсөтүү деген берене бар. Wall Street Journal жазганына караганда, ушул эле келишимде түндүккореялык аскерлерди Украинадагы согушка жөнөтүү боюнча жашыруун берене дагы киргизилген.

Сауд Аравия баш болгон ислам өлкөлөрү Израилге каарын төктү

2024-ж., 12-ноябрь, шейшемби 12:25:55

Саммиттин ачылыш сөзүндө Сауд Арабиянын мураскор ханзаадасы Мухаммед бин Салман Израилдин Газадагы аракеттерин “геноцид” деп мүнөздөп, көз карандысыз Палестина мамлекетинин түзүлүшү керектигин билдирди.

Кыргыз-түрк алакаларынын тарыхы жана учуру

2024-ж., 5-ноябрь, шейшемби 06:35:55

Кыргыздар менен түрктөр канчалык алыста жашаса да эки элдин алакалары тарыхтын тереңинде жатат. Бүгүнкү түрктөрдүн бабалары огуздар менен кыргыз байланыштары алтынчы, сегизинчи кылымдарда башталган. Кыргыз-түрк тарыхы канчалык тереңде жатканына булактар жана айрым оозеки баяндар күбө. Бирок биз тарыхый-документалдык түрдө билинген Осмон мамлекети мезгилиндеги кыргыз-түрк байланыштарынан баштап бүгүнкү күнгө чейинки алака тууралуу кеп кылабыз.

Норвегияда өлгөн кит чындап эле Орусиянын “деңиз тыңчысы” беле?

2024-ж., 19-ноябрь, шейшемби 03:29:02

Орусиянын тыңчысы деп айтылган белуха кити Норвегиянын жээктерине кантип барып калды? Эркиндикти сүйгөн кит кыязы орус аскерлеринен качып кеткен жана эч кимге “тыңчылык кылуу” ниети болгон эмес.

Вьетнамдан Иранга чейин: Түндүк Корея кайсы согуштарда кантип жардам берген?

2024-ж., 30-октябрь, шаршемби 03:10:15

Орусия Түндүк Корея менен “баарын камтыган стратегиялык өнөктөштүк” жөнүндөгү келишимин ратификациялады. Бул келишимде эгерде эки мамлекеттин бирине кол салуу боло турган болсо, бири-бирине аскердик жардам көрсөтүү деген берене бар. Wall Street Journal жазганына караганда, ушул эле келишимде түндүккореялык аскерлерди Украинадагы согушка жөнөтүү боюнча жашыруун берене дагы киргизилген.

“Көрсөң жүрөгүң ооруйт”: Муз-Төрдөгү кертилген мөңгү

2024-ж., 15-октябрь, шейшемби 10:38:04

Бул сүрөт Ош облусунун Кара-Суу жана Алай райондорунун ортосунда жайгашкан Муз-Төр аймагынан тартылган. Анда тоо бетин жиреп өтүп, көк жалтаң музду кертип салган жолду көрүүгө болот.

Коррупция чырмаган, бүжүрөгөн кол балага айланган сот

2024-ж., 14-октябрь, дүйшөмбү 09:47:13

Кыргызстанда Жогорку Соттун төрагасы Замирбек Базарбеков өз арызы менен кызматынан кетти. Бул Бишкекте он бир журналистке сот өкүмү чыгып, алды алты жылга түрмөгө кесилип, эл аралык уюмдар катуу сын айткан учурга туш келди. Сот бийлиги өлкөдө көп жылдар бою коррупциянын чырмоогунан чыга албай келатса, соңку жылдары суперпрезиденттик башкаруунун бүжүрөгөн кол баласына айланганы айтылууда.

Аялдан чыккан “Ак илбирс”. Эвересттен да катаал тоону багынткан кыргыз кызы

2024-ж., 11-октябрь, жума 03:24:12

Күлүмсүрөгөн назик аял кофесин ууртап, маңдайымда олтурду. Кеңсе кызматкери, болгондо да эсеп-кысап оюнан чыкпаган бухгалтер. Сыртынан караган киши бул айым дүйнөнүн эң бийик чокусуна чыгууга камынып жатат десе ишенбейт. Иш жүзүндө эки жыл мурун эле Эверестке мүмкүн болушунча жакын барып, Манаслу чокусуна чыгып, Кыргызстандагы эң бийик кырларга эбак изин калтырган.

Би-Би-Си дүрбүсүндө

2024-ж., 6-ноябрь, шаршемби 03:40:00

Түркий мамлекеттер уюму: геосаясат курчуган кырдаалдагы саммит

Би-Би-Си дүрбүсүндө

2024-ж., 5-ноябрь, шейшемби 03:59:00

Кыргыз-түрк мамилеси ар тараптан өнүгүүдө, Эрдогандын амбициясы

Би-Би-Си дүрбүсүндө

2024-ж., 4-ноябрь, дүйшөмбү 04:47:00

Колониалдык доор үчүн кечирим суроо

Би-Би-Си дүрбүсүндө

2024-ж., 11-октябрь, жума 03:32:00

22-24-октябрда Россиянын Казань шаарында БРИКСтин саммити өтөт.

BBC News Русская служба

2023-ж., 12-июнь, дүйшөмбү 18:10:06

На 87-м году жизни умер Сильвио Берлускони, бывший премьер-министр Италии.

BBC News Azərbaycanca

2023-ж., 12-июнь, дүйшөмбү 06:59:49

Bu gün Ukrayna ordusunun əks-hücum nəticəsində ələ keçirdiyi bir neçə kənddə şadyanalıq etdiyi görüntülər yayılıb. Bu yazıda, həmçinin BBC müxbiri Paul Adams Ukraynanın cənubunda hərbi baxımdan vacib olan vəziyyəti təhlil edir.

BBC News Türkçe

2023-ж., 12-июнь, дүйшөмбү 01:34:13

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yeniden göreve seçilmesinin ardından ilk yurt dışı ziyaretini Kuzey Kıbrıs’a yaptı. Erdoğan, “Müzakere masasına geri dönülecekse, bunun yolu Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin tanınmasından geçmektedir” ifadelerini kullandı. Gelişmeler canlı anlatım sayfamızda.

BBC News O‘zbek

2023-ж., 12-июнь, дүйшөмбү 10:32:19

Афғонистон расмийлари кўкнори етиштиришга қарши ўзлари чиқарган қарорни қандай бажармоқда? Тадқиқот кутилмаган натижаларни кўрсатди.